Hầu hết các loại bếp nướng than sẽ sử dụng được từ khoảng 3 đến thậm chí 15 năm hoặc hơn, tùy thuộc vào chất lượng cấu tạo và cách bảo dưỡng. Những sản phẩm giá rẻ thường bị hỏng chỉ trong vòng 3 hoặc 4 năm vì chúng được làm từ thép mỏng, dễ gãy. Nhưng những mẫu cao cấp hơn với các bộ phận bằng gang đúc chắc chắn và inox thật 304 thì sao? Những chiếc bếp này hoàn toàn có thể vượt quá 15 năm nếu người dùng thực sự dành thời gian chăm sóc đúng cách. Việc vệ sinh tro sau mỗi lần nướng cũng tạo nên sự khác biệt lớn. Một số người khẳng định thói quen đơn giản này riêng nó đã giúp kéo dài tuổi thọ bếp thêm khoảng 40%, do đó giữ cho bếp sạch sẽ thực sự là một trong những cách tốt nhất để tận dụng tối đa giá trị của bất kỳ bếp nướng than nào.
Vật liệu nào được sử dụng để chế tạo vỉ nướng sẽ tạo nên sự khác biệt lớn về độ bền. Các mẫu bằng thép carbon mỏng hơn 1,2mm thường bị cong vênh khá nhanh, thường là trong khoảng 100 lần sử dụng. Ngược lại, những sản phẩm làm từ thép không gỉ cấp 304 giữ được hình dạng tốt hơn nhiều, chịu được hơn 500 chu kỳ gia nhiệt mà không bị biến dạng. Lưới nướng bằng gang còn cứng cáp hơn, có tuổi thọ dài gấp khoảng ba lần so với loại mạ crôm. Tuy nhiên, điểm bất lợi của gang là cần được tra dầu thường xuyên để tránh bị gỉ. Thiết kế cũng rất quan trọng. Theo nghiên cứu từ tạp chí Thermal Dynamics Journal, các loại lò nướng có nắp hai lớp thực tế giúp giảm thất thoát nhiệt khoảng 22%. Điều này có nghĩa là kim loại ít bị chịu áp lực hơn và góp phần kéo dài tuổi thọ thiết bị trước khi xuất hiện dấu hiệu hao mòn.
Consumer Reports xác định ba yếu tố chính ảnh hưởng đến thời gian sử dụng của một lò nướng than:
Tuổi thọ của một bếp nướng than thực sự phụ thuộc vào ba bộ phận chính: vỉ nướng, khay tro và các van điều chỉnh không khí. Vỉ nướng bằng gang thường có thể sử dụng từ khoảng 10 đến thậm chí 15 năm nếu được bảo dưỡng đúng cách theo thời gian. Tuy nhiên, vỉ nướng bằng thép thông thường thì không may mắn như vậy. Hầu hết bắt đầu xuất hiện các vấn đề như cong vênh hay gỉ sét chỉ trong vòng 3 đến 5 năm. Khay tro là một điểm yếu khác vì nó thường được làm từ kim loại mỏng, khó chống chịu trước sự tích tụ tro axit. Nhiều người dùng thấy rằng họ phải thay thế khay này ở khoảng từ 2 đến 4 năm sử dụng. Tiếp theo là các cơ chế điều chỉnh không khí, vốn phải liên tục chịu tác động bởi sự giãn nở và co lại do nhiệt. Những loại làm bằng thép không gỉ thường hoạt động trơn tru trong ít nhất 8 năm hoặc hơn, trong khi các mẫu bằng thép carbon thường bị kẹt sau khoảng 4 năm trừ khi có ai đó nhớ tra chất bôi trơn định kỳ. Dù vậy, việc giữ bếp sạch sẽ và dọn tro thường xuyên sẽ tạo nên sự khác biệt lớn, có thể kéo dài tuổi thọ của hầu hết các bộ phận thêm vài năm nữa.
Thép không gỉ nổi bật trong việc chống ăn mòn nhờ lượng lớn crôm bên trong. Kim loại này thực sự tạo ra một lớp oxit bảo vệ trên bề mặt, giúp ngăn ngừa gỉ sét lâu hơn khoảng ba lần so với thép carbon thông thường, như nhiều nghiên cứu về luyện kim đã chỉ ra. Đó là lý do vì sao người ta thường chọn thép không gỉ cho các khu vực gần bờ biển hoặc những nơi có độ ẩm cao, bởi muối làm tăng tốc quá trình gỉ rất nhanh. Tuy nhiên, gang lại có câu chuyện khác. Gang giữ nhiệt cực tốt và duy trì ổn định ngay cả khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, chịu được khoảng 100 chu kỳ gia nhiệt trước khi xuất hiện dấu hiệu cong vênh. Nhưng có một điểm hạn chế: gang sẽ bắt đầu gỉ khá nhanh nếu không được xử lý kỹ trước đó. Bề mặt tự nhiên xốp của vật liệu cần được phủ một lớp như dầu đã polyme hóa để tạo thành lớp chắn chống lại những vết ăn mòn đáng ghét. Gang cũng có xu hướng giòn và dễ nứt khi bị va đập mạnh, trong khi những loại thép giá rẻ hơn chỉ bị biến dạng sau khi tiếp xúc quá mức với nhiệt. Các nhà sản xuất thông minh đã bắt đầu kết hợp hai vật liệu này trong các thiết kế lai, dùng thép không gỉ cho thân máy và gang cho các thanh ghi. Cách tiếp cận này mang lại lợi thế của cả hai loại, giúp thiết bị kéo dài tuổi thọ mà vẫn hoạt động hiệu quả.
Tốt nhất là nên làm sạch vỉ nướng ngay sau khi sử dụng, khi chúng vẫn còn ấm, vì lúc đó thức ăn thừa bám dính ít hơn nhiều. Hãy dùng một cây bàn chải sắt truyền thống để loại bỏ các chất nhờn tích tụ theo thời gian. Mỡ thường thu hút độ ẩm, và chúng ta đều biết điều gì xảy ra tiếp theo – gỉ sét xuất hiện khắp nơi. Khi than đã nguội hoàn toàn, đừng quên đổ hết tro còn sót lại trong khay bên dưới ra. Tro còn lại thực tế có khả năng hấp thụ độ ẩm, điều này không hề tốt cho các bộ phận kim loại bên trong bếp nướng. Chỉ cần dành khoảng năm phút cho việc bảo trì cơ bản này sẽ giúp không khí lưu thông tốt trong hệ thống và đảm bảo bếp nướng kéo dài tuổi thọ hơn nhiều so với bình thường. Hầu hết mọi người thường bỏ qua những bước nhỏ này, nhưng hãy tin tôi, về lâu dài, chúng tạo nên sự khác biệt rất lớn.
Việc vệ sinh sâu nên được thực hiện khoảng sáu tháng một lần, lý tưởng nhất là ngay trước khi cất thiết bị vào mùa đông và ngay sau những buổi nướng bận rộn vào mùa hè. Trước tiên, tháo rời tất cả các bộ phận có thể tháo ra như vỉ nướng và khay tro. Làm sạch kỹ mọi thứ bằng nước ấm pha xà phòng nhưng cần cẩn thận không làm trầy xước bất kỳ lớp phủ bảo vệ nào trên bề mặt. Hãy dùng vật dụng nhẹ nhàng thay vì miếng chà cứng gây hại. Đảm bảo mọi thứ được làm khô kỹ lưỡng trước khi tiếp tục. Một lớp dầu nấu mỏng sẽ rất hiệu quả trong việc ngăn các bộ phận kim loại bị gỉ theo thời gian. Nếu đã xuất hiện các vết gỉ nhỏ, hãy nhẹ nhàng chà nhám những khu vực đó cho đến khi nhẵn mịn, sau đó phủ lên một lớp sơn chịu nhiệt mới. Và đừng quên đậy kín toàn bộ thiết bị khi cất giữ, tốt nhất là dùng vật che vừa ngăn mưa mà vẫn đảm bảo không khí lưu thông tốt. Điều này giúp tránh vấn đề ẩm ướt khó chịu bên trong lớp phủ.
Thực hiện kiểm tra hàng tháng để phát hiện sớm các vấn đề. Hãy chú ý đến:
Nước có lẽ là vấn đề lớn nhất khi nói đến việc bếp nướng bị hỏng theo thời gian. Những người sống gần biển thấy bếp nướng của họ bị ăn mòn nhanh hơn nhiều so với những người ở nội địa, đôi khi nhanh gấp ba lần do không khí mặn liên tục thổi xung quanh. Khi mưa rơi hoặc độ ẩm tăng cao, nước sẽ len lỏi vào các khe nứt nhỏ trong lớp sơn hoặc lớp men phủ, cuối cùng dẫn đến gỉ sét hình thành bên dưới nơi chúng ta thậm chí không thể nhìn thấy. Tuyết cũng gây ra một vấn đề khác. Chu kỳ đóng băng và tan băng thực sự có thể làm nứt chính kim loại khi băng giãn nở bên trong các khe hở. Muốn bảo vệ khỏi tất cả những điều này? Hãy dùng một chiếc bạt phủ chất lượng tốt, cho phép lưu thông không khí để hơi ẩm không bị đọng lại. Ngoài ra, hãy đảm bảo rằng bếp nướng không đặt trực tiếp trên đất ẩm và giữ cho nó tránh xa vòi phun nước trong vườn. Nếu có thể, hãy di chuyển cả thiết bị vào khu vực lưu trữ trong những tháng lạnh để ngăn ngừa hiện tượng đóng băng và tan băng lặp đi lặp lại, điều này sẽ làm hư hại kim loại theo thời gian.
Nướng ba lần hoặc hơn mỗi tuần sẽ tạo ra lớp bảo vệ bền vững đẹp mắt trên các thanh ghi gang, mặc dù điều này chắc chắn đồng nghĩa với việc phải làm việc nhiều hơn để giữ cho mọi thứ ở trạng thái tốt. Đối với những người thường xuyên nướng, cần cạo sạch các thanh ghi sau khi nấu, loại bỏ lượng tro tích tụ khoảng hai đến ba lần mỗi khi khởi động bếp nướng, đồng thời kiểm tra cơ chế van thông gió một lần mỗi tháng để phát hiện dấu hiệu ăn mòn. Ngược lại, những chiếc bếp nướng bị bỏ không dùng lâu ngày cũng có những vấn đề riêng. Khi để không sử dụng trong vài tuần, mỡ cũ sẽ bám lại, côn trùng bắt đầu xuất hiện và độ ẩm trong không khí dẫn đến các điểm gỉ sét hình thành trên bề mặt. Chúng tôi đã chứng kiến mạng nhện làm tắc nghẽn các khe thông gió và các gioăng cao su bị hư hỏng hoàn toàn ở những bếp nướng được cất đi mà không được chăm sóc đúng cách. Hãy đảm bảo làm sạch kỹ lưỡng mọi bộ phận trước khi cất bếp vào mùa đông, sau đó thoa một lớp dầu nhẹ lên tất cả các bộ phận kim loại. Điều chỉnh loại bảo trì phù hợp dựa trên tần suất sử dụng thực tế của người dùng – việc này giúp duy trì bếp nướng hoạt động tốt trong nhiều mùa tới.
Nên vệ sinh vỉ nướng ngay sau mỗi lần sử dụng khi còn ấm, và thực hiện làm sạch sâu mỗi sáu tháng một lần.
Tuổi thọ của bếp nướng than củi phụ thuộc vào chất lượng vật liệu, việc bảo vệ khỏi thời tiết và tần suất vệ sinh.
Vệ sinh định kỳ, bảo vệ bếp nướng khỏi thời tiết khắc nghiệt, và thực hiện kiểm tra, sửa chữa kịp thời có thể kéo dài tuổi thọ sản phẩm.
Vỉ nướng bị cong vênh, lỗ gỉ sét và van điều chỉnh không khí cứng là những dấu hiệu cho thấy bếp nướng cần được bảo trì hoặc thay thế linh kiện.